Fobi, bir şeye karşı duyulan korkunun, bireyin gündelik yaşamını olumsuz yönde etkilemesi hali. Her canlı, birey olarak varlığını tehdit eden ya da tehdit riski taşıyan varlık ve durumlardan içgüdüsel olarak kaçınır. İnsan bilincinde bu kaçınma, korku olarak algılanmaktadır. Korku bu haliyle, kişinin varlığını, yaşamını sürdürmesine hizmet eden savunma sistemlerinin bir ön-uyarı mekanizmasıdır ve yaşamın sürdürülebilmesi için gereklidir.
Fobisi olan kişiler belirli tehlikeleri gerçekte duyulması gerekenden daha fazla tehdit edici algılayarak, tehlikeli kabul edilen bu durumlardan önemli düzeyde kaçınırlar. Bu kişiler fobinin nesnesi olan koşullarla karşı karşıya kaldıklarında ise çok büyük bir sıkıntı yaşarlar ki bu durum kendisini tam bir panik hali ve dehşet hissi şeklinde gösterebilmektedir.
Fobinin belirtileri, anksiyete bozukluğunda görülen belirtilere çok benzerdir. Hem fiziksel hem de duygusal/psikolojik belirtileri bulunmaktadır. Kişisel olarak belirtiler farklılık gösterebilir.
Bunlar;
Fiziksel belirtiler:
Çarpıntı, yüzde ve vücutta kızarma, titreme, soğuk soğuk terleme, mide bulantısı, mide rahatsızlıkları, vücutta kaşınma, bunalım, bayılma ve nefes darlığı.
Duygusal/psikolojik belirtiler:
Bayılma korkusu, ölme korkusu, kontrolü kaybetme korkusu, gerçeklik ile gerçeksizlik arasında ayrım yapamama durumu ve sürekli olarak karmaşık bir ruh hali içerisinde olmak.
Çocukluk çağında başlayan basit fobilerde, rahatsız edici ve beklenmedik bir deneyim fobiye neden olabilir. Kimi zaman fobiler öğrenilen davranışlar olarak ortaya çıkmaktadır. Örneğin; aynı evdeki bir başka kişinin fobisini deneyimleyen bir çocuk aynı nesneye karşı fobi geliştirebilmektedir. Bununla birlikte kan fobisinin ve tıbbi işlemlere yönelik fobinin kalıtımsal özellikleri bulunmaktadır. Erken erişkinlikte görülen karmaşık fobilerin gelişiminde ise kalıtımsal özellikler ve yaşam olaylarının etkisi daha belirgindir.
Fobi tedavileri genellikle hem ilaç ile hem de psikoterapi ile yapılır. İlaç tedavi kendi başına yeterli olmadığı için genellikle bu iki tedavi yöntemi aynı anda uygulanır. İlaç tedavisi için antidepresan ilaçlar kullanılır. Psikoterapide Bilişsel Davranışçı Tedavi yöntemiyle kişide fobiye neden olan düşünce duygu ve davranışlarla bilişsel yeniden yapılandırma oluşturulup kişinin baş etmesi sağlanır. Fobi tedavisinde sıklıkla başvurulan yöntemlerden biri de kişinin korkusuyla yüzleşmesinin sağlanmasıdır.